TOSNING DADAP TOSNING PRESI
Kocap  wénten katuturan satua Jero Dukuh ring Kadampal. Dané madué rabi  kekalih, rabinné sané duuran madué oka akutus, asapunika taler sané  alitan taler madrebé oka akutus. Okané sané duuran kawastanin I Tosning  Dadap, sané alitan kawastanin I Tosning Presi olih ajin danéné. Sampun  pada duur, makasami okan-okan Jero Dukuh Kadampal kaanggén ilén-ilén  sesolahan antuk ajin danéné. Duaning asapunika, kocap Jero Dukuh  Kadampal makéhan madué ilén-ilén sesolahan yén bandingang ring Ida  Betara Mahadéwa ring Gunung Agung. 
 Kasuén-suén,  wénten arsan Ida Betara Mahadéwa ring Gunung Agung pacang ngarsaang  okan Jero Dukuh sané mawasta I Tosning Dadap kalih I Tosning Presi  mangda ngayah ngaturang ilén-ilén sesolahan ka gunung. Sampun kantos  ping kalih Ida Betara Mahadéwa madedauhan pacang ngarsayang okan Jero  Dukuh mangda prasida ja ngayah ngaturang ilén-ilén taler nénten  kaaturang okan danéné antuk dané Jero Dukuh. Wau ping tigané wau raris  kaaturang okanné ring Ida Betara turmaning madaging sarat gumanti Ida  Betara micayang Kumalageni ring Jero Dukuh. “Yén wantah Betara  ngarsayang pianak titiangé maka nembelas, ilén-ilén Paduka Betara sané  maparab Kumalageni taler pacang pamitang titiang, yén nénten Betara  lédang titiang taler nénten pacang ngaturang pianak titiang!” Atur Jero  Dukuh ring Ida Betara Mahadéwa.
 Betara  raris muwus, “Yén tuah kéto, jalan anggon toh, né ada raos pingit, yén  tuah bakat baan I Dukuh nebag tur prasida Dukuh ngasahin gunung  palinggihan Manirané, juang ento Kumalageniné. Sakéwala yan tusing bakat  baan Dukuh nebag daging  pakayunan Manirané, pianak Dukuhé makadadua juang Manira tur gunung Dukuhé lakar punggel Manira buin apangked.” 
 “Inggih  titiang ngiring, sakéwanten mangda Ida Betara taler lédang micayang  linggih Idané ring titiang dipét titiang prasida nebag cecimpedan  Palungguh Betara,” asapunika atur dané Jero Dukuh.
 Ida  Betara raris ngandika, “Nah, yan tuah kéto Manira cumpu, jalan jani  kawitin tetebagané. Dukuh maluan mesuang raos, Manira lakar nebag!”  Asapunika pawuwus Ida Betara ring Jero Dukuh Kadampal.
 Jero Dukuh Kadampal raris ngaturang cecimpedan ring Ida Betara Mahadéwa, “Inggih Ratu Palungguh Betara, lédangang Ida muwus  atur titiang, napi sané mawasta béngkot ping kalih, bunter apisan?”  Dados kamemegan Ida Betara Mahadéwa wau polih atur sakadi baos dané Jero  Dukuh, sué Ida nénten medal pangandika.
 Gelising  crita, rauh Ida Begawan Wrespati saking singid pisereng pacang  ngaturang unteng artos baos Jero Dukuh Kedampal ring Ida Betara, “Inggih  titiang nguningang ring linggih Ida Betara, punika sané mawasta béngkot  ping kalih, bunter apisan, sasih punika Ratu. Ri tatkala tanggal,  béngkot apisan, ri tatkala pangelong, béngkot malih apisan. Dadosnyané  ping kalih sampun béngkoté. Samaliha, bunter apisan punika ri tatkala  purnama.”
 Déning  asapunika, lédang pakayunan Ida Betara ring Gunung Agung santukan  wangdé kakaonang olih I Dukuh. Raris Betara ngwastanin baos I Dukuh,  “Dukuh, yan kapikayun baan Manira, kéné artin cecimpedan Dukuhé totonan.  Ento sing ja ada lén unduk sasih lan bulan. Tanggal béngkot acepok,  pangelong béngkot acepok, dadi pindo béngkoté, bunter acepok di  purnamané.” Miragiang pawuwus Ida Betara kadi punika, I Dukuh Kadampal  kamemegan duaning sampun majanten antuk Jero Dukuh ragan dané pacang  kakaonang macecimpedan antuk Ida Betara Mahadéwa tur ngaturin Ida Betara  mangda gelis ngamedalang cecimpedan.
 Duaning Jero Dukuh ngaturin Ida Betara mangda gelis ngamedalang cecimpedan, Ida  Betara raris ngamedalang cecimpedan, “Nah, apa madan I Dakah mabuah I  Dikih, I Dikih mabuah I Dakah?” Ten keni kocap antuk dané Jero Dukuh  ngartos cecimpedan Ida Betara, saha dané matur nguningayang ragandané  sampun kaon.
 Ida  Betara ring Gunung Agung ngandika, “Nah, lamun kéto kalah I Dukuh,  Manira jani ngadanin, I Dakah totonan madan gedé, I Dikih madan cerik.  Dadinné, I Gedé mabuah cerik, madan bingin. I Dikih mabuah I Dakah ento i  cerik mabuah i gedé ento tabuan adana.”
 Jero  Dukuh Kadampal nénten prasida matur malih tur gelis nyawis pawuwus Ida  Betara ring Gunung Agung saha atur, “Déning titiang sampun kaon, nénten  prasida titiang nyawis pawuwus Betara, mangkin lédang Ida ngambil pianak  titiang I Tosning Dadap Tosning Presi pacang aturang titiang sangkaning  manah suci nirmala ring bukpadan Betara.”
 Ida  Betara ngandika, “Nah mapan suba Dukuh kalah Manira lakar nganggon  pianak I Dukuhé ilén-ilén ri tatkala ada piodalan di pura,” asapunika  pawuwus Ida Betara Gunung Agung ring dané Jero Dukuh. 
Duaning  I  Dukuh Kadampal sampun kaon, sané mangkin kacritayang Ida Betara ring  Gunung Agung munggel Gunung Kadampal punika, mawinan banget soran ring  Gunung Agungé. Samaliha, I Tosning Dadap kalih I Tosning Presi kambil  antuk Ida Betara. Tosning Dadap Tosning Presi kantos mangkin dados  ilén-ilén Ida Betara.


